Częstymi przyczynami zachorowań ludzi są bakterie, wirusy i pleśnie, które niepożądaną drogą dostaną się do organizmu. Inną częstą dolegliwością związaną z wieloma chorobami są przewlekłe stany zapalne. Układ odpornościowy człowieka posiada różnorodne mechanizmy walczące z patogenami, zdarza się jednak, że wymagane jest jego wsparcie na drodze suplementacji lub w ciężkich przypadkach leczenie (np. antybiotyki). Mówiąc o wzmacnianiu odporności, warto uwzględnić naturalne produkty, które według badań naukowych znacząco poprawiają jego działanie, jednocześnie (jak na naturę przystało), nie przynoszą negatywnych skutków.
Przeciwutleniacze, antyoksydanty – co to takiego?
Z definicji są to związki chemiczne, które są w stanie zapobiegać utlenianiu innych substancji. W organizmie człowieka ich rola sprowadza się do unieszkodliwiania wolnych rodników, które w reakcji odpornościowej oprócz likwidacji zagrożeń, mogą powodować negatywne skutki, szczególnie gdy występują w nadmiarze. Najprostszymi przeciwutleniaczami są witaminy: A, C, E; minerały: cynk i selen oraz produkty pochodzenia roślinnego które stanowią mechanizmy obronne roślin, między innymi: likopen (pomidory), betanina (czerwone buraki), antocyjany (czarna porzeczka, aronia), beta-karoten (marchew). Obecnie zalecane dodawanie warzyw i owoców to każdego posiłku (4-5 porcji dziennie) zapewnia odpowiednią podaż dzienną przeciwutleniaczy.
1. Reishi (Ganoderma Lucidum)
Polska nazwa tego grzyba to Lakownica żółtawa. Występuje na wszystkich kontynentach, jednak w Europie w małej ilości, ze statusem potencjalnie zagrożonego. W medycynie wschodniej uznany za grzyb leczniczy. Substancjami aktywnymi są polisacharydy, które działają na różne funkcje organizmu. W badaniach zanotowano wzrost produkcji limfocytów i komórek NK (natural killer – naturalni zabójcy), co może zmniejszać ilość zachorowań osób przyjmujących ten produkt. Ponadto w razie zachorowania wyzdrowienie powinno nastąpić szybciej, jako że silniejsza będzie reakcja obronna organizmu.
2. Shiitake (Lentinula Edodes)
Kolejny grzyb ze wschodniej medycyny, który znacząco może wpłynąć na układ odpornościowy. W swoim składzie ma między innymi witaminy, jednak swoją siłę zawdzięcza innym substancjom. Zawarty w tym grzybie lentinan ma działanie przeciwnowotworowe, ponadto nasila produkcję i aktywność makrofagów, limfocytów i komórek NK oraz LAK. Wszystkie te komórki odpornościowe działają na naszą korzyść. W świetle badań, ekstrakt z Shiitake wydaje się być dobrą metodą profilaktyki antynowotworowej oraz może korzystnie wpływać na ogólną odporność.
3.Kurkuma – kurkumina
Kurkuma to popularna roślina zawierająca w sobie kurkuminę – bazową substancję aktywną. Posiada ona możliwość zwiększania potencjału antyoksydacyjnego organizmu. W badaniach odnotowano wzrost naturalnych enzymów przeciwutleniających (katalaza, SOD, glutation) po stosowaniu kurkuminy, co może korzystnie wpływać na organizm i likwidowanie wolnych rodników. Zauważono również zdolność do zmniejszania stanów zapalnych, może to być pośrednio związane właśnie ze zwiększenie produkcji przeciwutleniaczy. Dodatkowo w niektórych badaniach zaobserwowano inne pozytywne skutki: spadek zmęczenia, obniżenie ciśnienia krwi, działanie przeciwbólowe. Może być również wykorzystywana jako wsparcie leczenia depresji.
4.Czarny pieprz – piperyna
Pieprz jako jedna z najpopularniejszych przypraw na świecie ma również zastosowanie w ziołolecznictwie. Aktualnie najpopularniejsze zastosowanie dla zawartej w nim piperyny to wspieranie odchudzania poprzez podniesienie temperatury ciała. Mimo, że nie jest to produkt który samodzielnie (tzn. bez odpowiedniej diety) w znaczący sposób może zmniejszyć masę ciała, to suplementy diety z grupy „spalaczy tłuszczu” cieszą się dużą popularnością. Warto jednak korzystać z prawdziwych korzyści jakie niesie za sobą pieprz: zwiększenie biodostępności kurkuminy nawet o 2000% (a co za tym idzie nasilenie jej działania opisanego powyżej), działanie antybiotyczne przeciwko niektórym bakteriom, zmniejszanie stanów zapalnych.
5.Czosnek
Jeden ze sztandarowych produktów polecanych przez każdego w celu wspierania odporności. Mimo, że kojarzony jest z walką z przeziębieniami, to wśród badań naukowych można zaobserwować szeroki wpływ na układ sercowo-naczyniowy. Czosnek może obniżać poziom „złego” cholesterolu LDL a zwiększać „dobrego” HDL, oraz wpływać na spadek całkowitego cholesterolu we krwi. Jest to istotne w niektórych schorzeniach, np. miażdżycy czy chorobie niedokrwiennej serca. Jeśli chodzi o standardowe wspieranie odporności, w badaniach na grupach osób spożywających czosnek zanotowano wzrost ilości limfocytów, ponadto ma on właściwości przeciwutleniające. W swoim składzie czosnek zawiera alliinę, jest to substancja, która po odpowiednich przemianach ma silne działanie antybiotyczne. Po rozdrobnieniu czosnku alliina pod wpływem enzymu allinazy zmienia się w allicynę i to właśnie ona walczy z bakteriami. Warto więc mieć na uwadze ten fakt podczas spożywania czosnku – najsilniejsze działanie będzie miał pozostawiony po rozdrobnieniu na pewien czas.
Wspieranie układu odpornościowego jest rzeczą ważną dla zachowania dobrego stanu zdrowia. W stanie równowagi fizjologicznej organizm może wykorzystywać swoje mechanizmy do obrony, jednak dzisiejszy tryb życia i środowisko nie sprzyjają zachowaniu zdrowia i w pełni prawidłowego działania wszystkich układów w organizmie człowieka. Substancje znajdujące się w produktach żywnościowych lub suplementach (w stężonej formie) mogą być dobrą drogą wsparcia odporności, zarówno w stanach patologicznych, jak i w profilaktyce.
